Mark W. Hofmann był handlarzem rzadkich dokumentów i utalentowanym fałszerzem, który wykorzystał ogólne zainteresowanie historią Ameryki i historią świętych w dniach ostatnich, sprzedając prawdziwe, sfałszowane i podrobione dokumenty historyczne na początku lat 80. W 1985 roku, najwyraźniej bojąc się, że jego oszustwa mogą wyjść na jaw, Hofmann podłożył bomby domowej roboty, aby zabić dwójkę ludzi, włączając w to jednego ze swoich klientów.
Wiele z fałszerstw Hofmana dotyczyło historii świętych w dniach ostatnich. Hofmann był członkiem Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, który w życiu prywatnym przestał wierzyć w Boga. Pomiędzy 20. a 30. rokiem życia rozwinął zainteresowanie zapisami dotyczącymi historii Kościoła i posiadał wiedzę o wspominanych w relacjach historycznych dokumentach, których nigdy nie odnaleziono, np. o kopiach znaków z Księgi Mormona, jakie Martin Harris zabrał do Charlesa Anthona, który specjalizował się w starożytności1. W 1980 r. Hofmann twierdził, że znalazł egzemplarz tej transkrypcji, złożony i umieszczony pomiędzy stronami XVII-wiecznego egzemplarza Biblii Króla Jakuba. Uczeni, którzy badali dokument, uznali, że był on autentyczny, biorąc pod uwagę podobieństwo pisma ręcznego z innymi potwierdzonymi próbkami pisma Józefa Smitha i z opisem Anthona dotyczącym znaków. Akceptacja tego fałszerstwa sprawiła, że kariera Hofmanna jako handlarza rzadkich książek i manuskryptów nabrała rozpędu.
Hofmann wykorzystał wiele technik, które pomogły mu przekonać uczonych, że jego fałszerstwa były prawdziwe. Starannie dobierał projekty, aby skupić się na dokumentach, które prawdopodobnie kiedyś istniały i dokładnie studiował ich kontekst. Kradł papier i inne materiały z archiwów, tworzył własny atrament i sztucznie go postarzał oraz z dużą dokładnością podrabiał stemple pocztowe, aby jego fałszerstwa przeszły przez krytyczne oko uczonych. Studiował cechy charakterystyczne pisma poszczególnych autorów i był w stanie je odtworzyć z zaskakującą dokładnością. Jego badania historyczne i zdolności literackie pozwoliły mu tworzyć dokumenty, które odzwierciedlały właściwy styl, ton i treść. Wymyślał prawdopodobne historie dotyczące pochodzenia dokumentów, opierając się czasami wcześniej na mniejszych podróbkach, aby podkreślić wiarygodność kolejnych, większych fałszerstw. Zdobywał prawdziwe, rzadkie dokumenty, przyjmując je jako zapłatę i później odsprzedawał tak prawdziwe, jak i sfałszowane materiały. Czasami dokonywał drobnych zmian w autentycznych dokumentach, aby podnieść ich wartość. Wielu uczonych z różnych dziedzin nieświadomie potwierdzało fałszerstwa Hofmanna.
Fałszerstwa Hofmanna dotyczyły dokumentów wczesnych postaci z amerykańskiej polityki i literatury, od krótkich, prozaicznych dokumentów z podrobionymi podpisami po krótkie prace literackie. Hofmann sfałszował wiele dokumentów odnoszących się do Kościoła, włączając w to między innymi listy Józefa Smitha, Lucy Mack Smith i Davida Whitmera. Stworzył fałszerstwa dotyczące kontrowersyjnych aspektów historii Kościoła, mając nadzieję na wzbudzenie kontrowersji. Sfałszował błogosławieństwo, które Józef Smith rzekomo dał swojemu synowi, Józefowi Smithowi III, ustanawiając go swoim następcą. Podrobił także list od Martina Harrisa z 1830 roku (znany jako „list salamandry”), który opisywał Józefa Smitha biorącego udział w magicznych praktykach ludowych2. Hofmann oszukał nie tylko przywódców Kościoła i historyków, ale też swoją rodzinę i przyjaciół, archiwistów, bibliotekarzy i innych ekspertów. Kościół zdobył od niego kilka dokumentów, a jego fałszerstwa stały się obiektem zainteresowania uczonych i publicznej dyskusji.
W 1985 roku Hofmann był w trakcie negocjacji sprzedaży podrobionych dokumentów Bibliotece Kongresu za półtora miliona dolarów. W tym czasie wydatki Hofmanna na podróże, luksusy, rzadkie książki i materiały do fałszerstw przewyższyły jego dochody. Inni klienci zaczynali pytać o dokumenty, za które Hofmann przyjął zapłatę, ale jeszcze ich nie wyprodukował. Obawiając się zdemaskowania, Hofmann podrzucił paczkę z bombą domowej roboty, która zabiła kolekcjonera Stevena F. Christensena. Hofmann obiecał Christensenowi kolekcję dokumentów od zrażonego, wczesnego apostoła, Williama McLellina, ale ich nie wyprodukował. Aby odwrócić od siebie uwagę śledczych i skupić ją na innych biznesowych przedsięwzięciach Christensena, Hofmann podrzucił drugą bombę do domu J. Gary’ego Sheetsa, wspólnika Christensena, która zabiła żonę Sheetsa, Kathy. Następnego dnia trzecia bomba eksplodowała w samochodzie Hofmanna w pobliżu Placu Świątynnego, zanim ten był w stanie dostarczyć ją do niezidentyfikowanej ofiary. Detonacja szybko doprowadziła policję do obciążających dowodów, łączących Hofmanna z bombami. Eksperci medycyny sądowej zbadali fałszerstwa Hofmanna i odkryli, że sztucznie postarzał atrament. W końcu przyznał się on do morderstw i fałszerstw i otrzymał wyrok od 5 lat więzienia do dożywocia. Sędzia rekomendował, żeby nigdy go nie wypuszczać.
Największą tragedią związaną z fałszerstwami Hofmanna jest śmierć Kathy Sheets i Stevena Christensena. Fałszerstwa stanowiły również wyzwania dla pracy kolekcjonerów manuskryptów i książek, a także dla handlarzy, historyków i archiwistów. Policyjne śledztwo wykryło liczne fałszerstwa Hofmanna, ale jego sieć handlowa sprawiła, że trudno było określić ich zasięg i znaleźć wszystkie jego prace. Na przykład, dwanaście lat po zamachach bombowych dokument, który eksperci uważali za prawdziwy wiersz Emily Dickinson, został przypisany Hofmannowi. Fałszywe założenia zainspirowane dokumentami Hofmanna lub cytaty, które odsyłały ostatecznie do sfabrykowanych dowodów, nadal przeinaczają niektóre aspekty historii świętych w dniach ostatnich.
Od 1980 roku Kościół wydał wiele publikacji na temat swojej wczesnej historii, pomagając osiągnąć większe zrozumienie niektórych mało znanych historycznych wydarzeń, które Hofmann wykorzystał w swoich fałszerstwach, aby ukazać Kościół w negatywnym świetle. Historycy Kościoła i archiwiści przeprowadzili także dokładne porównania pochodzenia dokumentów i ich historycznego kontekstu z innymi dowodami. Publikacja i digitalizacja dokumentów Józefa Smitha i wielu innych ważnych kolekcji dokumentów pomogły rozszerzyć podstawę, na której będzie można opierać kolejne odkrycia.
Zasoby kościelne
Dallin H. Oaks, „Recent Events Involving Church History and Forged Documents”, Ensign, październik 1987, str. 63.
„Church Releases Statement on Mark Hofmann Interviews”, Ensign, październik 1987, str. 78–79.
„Document Dealer Confesses”, Ensign, kwiecień 1987, str. 77.
„Fraudulent Documents from Forger Mark Hofmann Noted”, Ensign, październik 1987, str. 79.
Bibliografia
Richard E. Turley Jr., Victims: The LDS Church and the Mark Hofmann Case (Urbana: University of Illinois, 1992).
Sheri Dew, Go Forward with Faith: The Biography of Gordon B. Hinckley (Salt Lake City: Deseret Book, 1996), str. 425–432.